Nie jest łatwo zdefiniować pojęcie duchowości, a tym bardziej sprecyzować jego treść. Samo słowo „duchowość” pochodzi od łacińskiego słowa spiritus i odnosi się do doskonałości życia na wzór Boga, życia nadprzyrodzonego, życia w świetle wiary i w opozycji do stanu bez łaski. Chociaż w samej Biblii nie znajdziemy teorii duchowości, jej treść została zawarta w dużej mierze w listach św. Pawła. Często odnajdujemy w nich zaproszenia do życia duchowego (1Kor 2,13; Gal 6,1; Rz 8,9), do życia w świętości zmierzającej do doskonałości: ducha, duszy i ciała (1Tes 5,23). W tym napomnieniu Paweł podsumowuje sposób życia chrześcijanina, rozumiany jako życie podporządkowane Duchowi Zmartwychwstałego Pana (Rz 8).
Św. Paweł od Krzyża jest niezmiennie, pomimo mijających lat, wzorem męża Bożego, apostoła Męki Pańskiej, nauczyciela modlitwy. Gorliwością swojej wiary obudził sumienie ludzi swoich czasów. Odpowiedzią Pawła od Krzyża na zło jego czasów było głoszenie Miłości Boga objawionej w męce Jego Syna, Jezusa, jako strażniczki wiary i tradycji chrześcijańskiej.